DALIE CHARAKTERYSTYKA I ZASTOSOWANIE

Grupa roślin z rodziny astrowatych, o niezwykłej różnorodności kolorystycznej i szerokiej gamie odmianowej. Dzięki długiemu kwitnieniu od lipca do października, śmiało można je nazwać królowymi letnich ogrodów.

Dalie, zwane także georginiami lub - rzadziej - wielgoniami (głównie w przypadku odmian o bardzo dużych kwiatostanach z grupy dalii wielkokwiatowych) pochodzą z Meksyku i Gwatemali, skąd wyemigrowały na niemal cały świat, zaspokajając nawet najbardziej wybredne gusta ogrodników.

Nazwa tej grupy roślin wywodzi się od nazwiska szwedzkiego botanika Andersa Dahla. 

Dalie były i są kwiatami często rozmnażanymi i krzyżowanymi, przez co wybór odmian do ogrodu stanowić będzie dla kreatywnego ogrodnika bardzo przyjemne wyzwanie.

Ze względu na ich charakterystykę, dzielimy dahlie głównie na podstawie kształtu i rodzaju kwiatostanu. Do podstawowych grup należą dalie: dekoracyjne, strzępiaste, kuliste i pomponowe, kaktusowe i półkaktusowe, grzebieniowe, anemonowe, kołnierzykowe i pojedyncze, a nawet bardzo oryginalne dalie peoniowe i storczykowe! Można spotkać także dalie, nie kwalifikujące się do żadnej z powyższych grup, a także dalie, których głównymi walorami dekoracyjnymi są liście, nie kwiaty. 

Dalie są typowymi roślinami ogrodowymi, lecz bardzo wiele odmian, szczególnie wśród dalii niskich nadaje się także do sadzenia w donicach, przez co ubogacą z powodzeniem tarasy i balkony.

Ze względu na szeroki wybór odmian o różnych wysokościach, bez kłopotu możemy wkomponować dalie w rabaty wraz z innymi roślinami, również w towarzystwie krzewów.

Dalie świetnie nadadzą się na kwiat cięty.

PIELĘGNACJA I NAWOŻENIE DALII

Rośliny te nie są bardzo wymagające i z pewnością nie spędzą snu z powiek nawet początkującym ogrodnikom. Ich podstawowe wymagania to duże nasłonecznienie oraz przepuszczalna, żyzna gleba. W przypadku braku naturalnego nawilżenia w postaci deszczu, należy je także regularnie podlewać. Stanowisko sadzenia nie powinno być jednak podmokłe, aby bulwy dalii nie zaczęły gnić w ziemi. Warto podczas sadzenia karp zastosować drenaż, lecz nie jest to konieczne.

Sadzonki dalii, które zostaną posadzone w miejscu dobrze nasłonecznionym będą miały więcej pięknych kwiatów, w przypadku wybrania stanowiska bardziej zacienionego należy liczyć się z tym, że kwiaty będą mniej bujne, natomiast większa energia rośliny zostanie skierowana w liście.

Sadzonki georginii warto przycinać, aby kształtować ich zwarty pokrój. Oprócz ładnego kształtu, wymusimy w ten sposób na roślinie zawiązywanie większej ilości pąków kwiatowych, dzięki czemu będzie kwitła bujniej oraz dłużej.

Ze względu na duże kwiatostany wielu odmian oraz sporą wysokość (bardzo wiele odmian dalii osiąga powyżej 100 cm wysokości), zaleca się stosowanie podpór, aby zapobiec tendencji rośliny do pochylania się w stronę podłoża (szczególnie po deszczach).

Dalie, jak większość roślin nie pogardzą nawożeniem, szczególnie nawozami, których skład bogaty jest w fosfor i potas. Zachęcamy do nawożenia ich głównie podczas zawiązywania pąków kwiatowych, ale nie zaszkodzi im dokarmianie przez cały okres wzrostu rośliny, czyli od maja do lipca. W przypadku wybrania nawozu bogatego w azot otrzymamy z kolei wyjątkowo bujne i ładne liście.

SADZENIE I ROZMNAŻANIE DALII

Dalie, przy odpowiedniej pielęgnacji odwdzięczą się zdrowymi karpami przez wiele lat.

Przede wszystkim należy pamiętać, że bulwy tych roślin ogrodowych nie zimują w gruncie i należy je wykopać jesienią przed pojawieniem się lub tuż po pojawieniu się pierwszych przymrozków! Wtedy to należy przyciąć pędy kilka-kilkanaście centymetrów nad ziemią, karpy delikatnie wykopać z podłoża, oczyścić z gleby oraz pozostałych zielonych elementów rośliny i w tej postaci przechować w suchym, chłodnym (do +10 stopni Celsjusza) i ciemnym pomieszczeniu (np. w piwnicy) przez okres zimy, układając w skrzynkach (najlepiej pędami do dołu, aby pozbyć się zgromadzonej wewnątrz wody i zapobiec gniciu) i zasypując torfem lub trocinami. 

Karpy warto opisać nazwą odmiany lub chociaż koloru, aby wiosną nie mieć problemu z rozróżnieniem odmian podczas ponownego sadzenia.

Aby bulwy nie uległy przesuszeniu w okresie zimowym można je od czasu do czasu zwilżyć wodą.

Dalie sadzimy ponownie do gruntu po ustaniu ostatnich wiosennych mrozów i przymrozków, najlepiej w pierwszej połowie maja. Przed sadzeniem, ale także w miarę możliwości regularnie podczas zimowego przechowywania należy przejrzeć bulwy pod kątem pojawienia się ewentualnych chorób i przegnicia i odrzucić wątpliwe i ewidentnie chore fragmenty rośliny (nie na kompost, lecz do śmietnika!).

Rozmnażanie dalii jest proste i intuicyjne. Najbardziej popularny jest podział matczynej karpy na mniejsze. Pamiętać należy, aby każda z oddzielonych części zachowała także fragment z pozostałością łodygi.

Karpy matczyne dzielimy, w zależności od ich wielkości na maksymalnie 2-4 części. Większy podział sprawi, że oddzielone fragmenty nie wytworzą aż tylu pąków kwiatowych, przez co roślina będzie mniej okazała i mniejsza.

Dalie możemy także rozmnażać z uzyskanych jesienią nasion. Nasiona dalii zakupić można także w sklepie jako gotowe mieszanki, które wysiewamy w okresie luty-marzec, przysypując warstwą ziemi. Po pojawieniu się pierwszych liści, sadzonki pikujemy w doniczki, a do gruntu wysadzamy w maju, po ustaniu ostatnich przymrozków.